Een rat zal niet snel laten zien dat hij of zij niet fit is. Een aantal zaken die je in de gaten kan houden : sterke gedragsveranderingen, extreme sloomheid, snelle of benauwde ademhaling, gewichtsveranderingen, vreemde bulten, stank (bijvoorbeeld uit een oor of wond), vachtveranderingen, uitpuilend oogje, scheef hoofdje. Met een goede verzorging kun je een heleboel problemen met de gezondheid van je ratten voorkomen, maar de kans op een zieke rat blijft natuurlijk bestaan. Hieronder staan een aantal problemen die nogal eens voorkomen bij ratten.
Eerst moet iedere ratteneigenaar even iets weten over rode afscheiding uit ogen en neus bij ratten. Vaak wordt dit voor bloed aangezien, maar dat is meestal niet het geval. Deze afscheiding heet profyrine en wordt afgescheiden door de Hardense klier als de rat niet lekker in zijn vel zit. Porfyrine is rood van kleur en vermengt zich met de vloeistof in de neus en/of ogen. Het is absoluut niet schadelijk, maar het wijst er wel op dat de rat niet lekker in zijn vel zit Een bloedneus is wel mogelijk, maar dit ziet er heel anders uit als porfyrine. Echt bloed is helder rood van kleur en komt vaak in grotere hoeveelheden voor.
Helaas hebben ratten zeer gevoelige luchtwegen, waardoor ze erg kwetsbaar zijn voor allerhande problemen. Door te veel stof, ammoniaklucht of tocht kunnen deze problemen ontstaan. Maar ook door erfelijke aanleg. Niezen, porfyrine en vieze neusjes zijn vaak de eerste symptomen. Ook kan de rat gaan reutelen. Bij een rat die reutelt klinkt de ademhaling als een koffiezetapparaat. In ernstige gevallen kan ook benauwdheid optreden. De rat zit dan meestal in een hoekje gekropen met een opgezette vacht en bij iedere ademhaling spert de rat de bek iets open om lucht te krijgen. Ook tumoren kunnen voorkomen in de longen.
Luchtwegproblemen moeten niet verwaarloosd worden. Anders kan een simpele verkoudheid omslaan in een longontsteking, of kan een verkoudheid chronisch worden. Ga bij deze klachten altijd naar de praktijk voor een consult.
Tumoren zijn een veel voorkomend verschijnsel bij ratten. Tumoren kunnen erfelijk zijn, net als de aanleg ervoor. Er wordt vaak echter vergeten dat een tumor vaak gewoon een ouderdomsziekte is.
Tumoren groeien meestal langzaam en in tegenstelling tot abcessen, ziet men de groei ook niet per dag toenemen. De meest voorkomende tumoren zijn melkkliertumoren, ook wel mamma-tumoren genoemd. Ze komen meestal voor bij vrouwtjes, maar kunnen ook zeker bij mannetjes voorkomen. Tumoren kunnen enkel en alleen verwijderd worden door operatie.
Opereren kan alleen als de rat verder nog een goede gezondheid heeft. Operatie geschiedt onder narcose met gas en is een zware maar vaak wel succesvolle ingreep. We plaatsen ook suprelorin inplantaten om melkliergezwellen te voorkomen. De resultaten hiervan zijn nog niet helemaal duidelijk, maar lijken hoopvol.
Een opgezette vacht kan bij ratten zowel wijzen op ongemak als op boosheid. Bekijk goed het gedrag om te beoordelen wat precies de oorzaak is.
Ratten kunnen last hebben van mijt en luizen. Mijt geeft veel jeuk en wonden. Het kan goed behandeld worden met Stronghold spot on®. Het werkt snel en goed. Het moet wel na een maand herhaald worden. Ook luizen kunnen hiermee zeer efficiënt behandeld worden. Luizen zijn met het blote oog te zien, mijt kun je alleen met de microscoop onderscheiden. Beide parasieten zijn erg besmettelijk dus zorg dat alle dieren behandeld worden . En de kooien moeten goed worden schoongemaakt.
Wondjes kunnen gaan onsteken. Als de weerstand van de rat goed is, geneest het vanzelf. Toch is soms een behandeling van antibiotica noodzakelijk. Als de ontsteking zich afkapselt en te diep zit kan een abces ontstaan. Soms kunnen abcessen op het hoofd van de rat ontstaan. Vooral bij de kaak zijn abcessen erg berucht. De schedel van de rat is namelijk erg zacht en de pus tast al vrij snel het bot aan. Zodra dit het geval is, is het zeer moeilijk het proces nog te stoppen. Er wordt steeds meer bot aangetast. De rat voelt zich zeer beroerd en heeft veel pijn. Hierdoor gaat het dier vaak minder/of niet eten, valt het erg af, zet zijn vacht op en knarst zijn tanden van de pijn. Helaas zijn al vele ratten overleden aan kaakabcessen. Er is een behandeling hiertegen die blijkt te werken in de meeste gevallen. Het abces dient dan volledig blootgelegd te worden door een dierenarts, alle pus moet eruit gelepeld worden en vervolgens moet de wond volgespoten worden met zalf die een waterstofperoxide werking heeft (dermiel zalf).
Ratten zijn knaagdieren en de tanden van knaagdieren groeien hun hele leven door. Daarom moeten ze ook voldoende knagen om de tanden kort te houden. Hard voer is vaak al voldoende om de tanden af te slijten. Soms krijgen ratten echter (soms noodzakelijk) veel zacht voer, waardoor de tanden te lang kunnen groeien. Ook komt het voor dat de tanden schreef staan en hierdoor onvoldoende afgesleten worden. Als de tanden te lang worden, kunnen deze uiteindelijk de mond beschadigen. Hierdoor ontstaan wonden in de mond, die al snel gaan ontsteken en abcederen.
Bij te zware oudere mannetjes is de achteruitgang van het zenuwstelsel echt een probleem, met name voor wat betreft de achterbenen. Een behandeling is niet mogelijk, maar goede verzorging geeft vaak wel een acceptabel leven. Probeer je rat niet te zwaar te laten worden! Ze hebben dan minder last.
